Czy suplementacja wapnia jest bezpieczna?

Jak powszechnie wiadomo, wapń pełni niebagatelną rolę w naszym organizmie – to dzięki niemu struktura kości jest prawidłowa, a wszelkie niedobory tego pierwiastka mogą być wyjątkowo niebezpieczne. Obecnie jednak pojawia się coraz więcej doniesień, według których suplementacja wapnia nie jest w pełni bezpieczna – dowiedz się, czy warto sięgać po suplementy z wapniem!

Wapń – podstawowe informacje

Wapń, łac. calcium, to pierwiastek chemiczny z grupy berylowców w układzie okresowym. Wchodzi on w skład kości oraz niektórych rodzajów ścian komórkowych. W organizmie wapń stanowi około 1,5% masy ciała – to całkiem sporo. Aż 99% z tego półtora procenta znajduje się w kościach, reszta natomiast w płynie śródkomórkowym i pozakomórkowym. Wapń po raz pierwszy został wyizolowany w 1808 roku – dokonał tego Humhpry Davy, jednak czysty wapń otrzymany został dopiero 1898 roku przez Henri’ego Moissana. Obecną polską nazwę nadał pierwiastkowi Emilian Czyrniański. Dzienne zapotrzebowanie osoby dorosłej na wapń wynosi około 1000 mg na dobę. Różni się ono w zależności od wieku – osoby po 50. roku życia potrzebują aż 1500 mg.

Rola wapnia w organizmie

Wapń pełni niezwykle istotną rolę w organizmie. Przede wszystkim jest on aktywatorem wielu enzymów, bierze udział w procesach krzepnięcia krwi czy wydzielania hormonów. Odpowiada za przekazywanie impulsów bioelektrycznych oraz za skurcze mięśni szkieletowych, gładkich i mięśnia sercowego. Optymalna ilość wapnia w organizmie zapewnia przede wszystkim zdrowie kości i zębów, a także sprawne mięśnie zdrowy sen, uczucie odprężenia i zadowolenia z życia. Warto wiedzieć, że zasoby wapnia odnawiane są nawet trzydzieści razy dzienne. W przypadku jakichkolwiek niedoborów, jest on czerpany z kośćca. Z tego powodu bardzo ważne jest dostarczanie organizmowi odpowiednich ilości wapnia.

Niedobory i nadmiar wapnia

Niedobory wapnia mogą mieć bardzo groźne konsekwencje – organizm błyskawicznie pobiera wapń z kośćca, uszkadzając strukturę kości. Podstawowe objawy niedoboru wapnia to przede wszystkim łamliwość kości, problemy z uzębieniem, bóle i nadmierne skurcze mięśni, mrowienie i drętwienie kończyn, zaburzenia rytmu serca i krzepnięcia krwi, krwotoki z nosa, a po dłuższym czasie również osteoporoza. Jak widać, wapń pełni bardzo ważną rolę i nie warto dopuszczać do jego niedoborów.

Nadmiar wapnia również może być niekorzystny. Pierwsze objawy to uciążliwe zaparcia, nudności i długotrwały brak apetytu. Wszelkie nadwyżki wapnia odkładane są w nerkach, w drogach moczowych (może to prowadzić do powstawania kamieni nerkowych i moczowych) oraz w żyłach i tętnicach (sprzyja to powstawaniu miażdżycy). Przedawkowanie wapnia może prowadzić do stanu, nazywanego hiperkalcemią. Główne objawy to niemożność koncentracji, zaparcia, problem z napięciem mięśni, częstomocz i silne bóle kości. Może również dojść do uszkodzenia nerek, powstawania kamieni moczowych oraz do niewydolności układu krążenia. Osoby, mające problem z układem sercowo-naczyniowym oraz chorujące na nerki, nie powinny samodzielnie stosować preparatów z wapniem. Taka suplementacja musi być skonsultowana z lekarzem. Dodatkowo preparaty z wapniem prowadzą do nagłego, bardzo dużego podniesienia stężenia wapnia we krwi – może to w istotny sposób zagrażać pracy układu krążenia, zwiększając ryzyko zawałów serca. Wapń, który przyjmujemy wraz z pożywieniem, jest wchłaniany o wiele wolniej, dlatego nie niesie za sobą tak dużego zagrożenia.

Z uwagi na istniejące zagrożenia, o wiele lepszym pomysłem jest dostarczenie swojemu organizmowi odpowiedniej ilości wapnia wraz z dietą. Produkty bogate w wapń to między innymi nabiał, ryby, orzechy czy zboża. Warto wiedzieć, że sery żółte zawierają kilka razy więcej wapnia niż sery twarogowe. Parmezan zawiera aż 1380 mg wapnia w 100 gramach, a sery żółte pełnotłuste – ponad 800 mg. Prawidłowa, zbilansowana i mocno urozmaicona dieta to najlepszy sposób na dostarczenie swojemu organizmowi wszystkiego, czego potrzebuje do pracy.

Suplementacja wapnia – podsumowanie

Bez wątpienia wapń jest niezbędny dla naszego organizmu – nie tylko dla kości. Z tego powodu nie należy zaniedbywać jego ilości w diecie. Warto zwrócić uwagę, czy spożywane przez nas produkty są wystarczająco bogate w ten cenny pierwiastek. Zbilansowana dieta, zawierająca między innymi sery, mleko, orzechy i ryby daje niemal całkowitą gwarancję, że naszemu organizmowi nie brakuje wapnia. Korzystanie z suplementów diety z wapniem może być dobrym pomysłem w niektórych przypadkach, jednak każdorazowo warto skonsultować się z lekarzem – dzięki temu zyskamy pewność, że wapń w suplementach nam nie zaszkodzi.