Kurkuma – kuzynka imbiru o niezwykłych właściwościach leczniczych. Jest uważana za jedną z najzdrowszych przypraw świata. Od wieków wykorzystywana w kuchni i medycynie Dalekiego Wschodu, coraz częściej gości również na polskich stołach. Do czego stosować kurkumę i jak ją jeść, aby wydobyć z niej to co najlepsze?

Złoto Indii

Ta niezwykła przyprawa pochodzi z Indii i uzyskiwana jest z korzenia rośliny o nazwie ostryż, który wyglądem łudząco przypomina imbir – kurkuma ma nawet podobny zapach i gorzkawy, ostry smak. Po raz pierwszy użyta została jako przyprawa niemal 4000 lat temu w kulturze wedyjskiej. Przypisuje się jej znaczenie religijne – do dziś wykorzystuje się ją w rytuałach hinduskich do barwienia szat. Najczęściej spotykana w postaci sproszkowanej. Długo zachowuje kolor, lecz jej smak z czasem wietrzeje, więc powinna być przechowywana w hermetycznie zamykanych opakowaniach. Kurkuma swoje zdrowotne właściwości zawdzięcza składnikowi o nazwie kurkumina, który nadaje jej charakterystyczny żółtawo-złocisty kolor. Wykazuje działanie przeciwzapalne, przeciwnowotworowe, antybakteryjne. Nie bez przyczyny legendy głoszą, że kurkuma była mitycznym pokarmem bogów, który zapewniał im nieśmiertelność. Dziś ta starożytna ambrozja jest w zasięgu naszej ręki, lecz któż z nas wie w jaki sposób ją wykorzystać?

Właściwości zdrowotne

Dobroczynne właściwości kurkumy dla ludzkiego organizmu docenili już hinduscy i chińscy uzdrawiacze w 700 r n.e. Wykorzystywana była z powodzeniem do łagodzenia bólów menstruacyjnych, zauważono jej dobroczynne działanie w przypadku chorób układu oddechowego, wrzodów, chorób pasożytniczych oraz niedrożności wątroby. Doskonale wspomagała walkę organizmu z wszelkiego rodzaju stanami zapalnymi. Obecnie badania naukowe dowodzą, że kurkuma posiada o wiele więcej właściwości zdrowotnych, dlatego też coraz częściej wykorzystywana jest w farmakologii. Ta przyprawa jest w stanie nawet wspomóc procesy naprawcze w mózgu po urazie lub chorobie. Pokłada się w niej wielkie nadzieje w leczeniu choroby Alzheimera oraz regeneracji  komórek nerwowych po udarze mózgu. To jednak nie koniec dobroczynnych właściwości kurkumy! Jej spożywanie może przynieść niesamowite efekty w profilaktyce i leczeniu nowotworów. Badania dowodzą, że kurkumina wspomaga kuracje onkologiczne stosowane w przypadku raka piersi, dzięki czemu są one mniej toksyczne dla organizmu. Właściwości zdrowotne kurkumy doceniają również osoby cierpiące na problemy trawienne, ponieważ działa ona przeciwzapalnie, rozkurczająco i pobudza wydzielanie enzymów trzustkowych. Warto na stałe włączyć ją do naszej diety.

Jak spożywać kurkumę?

Zawartość kurkuminy - najcenniejszego składnika tej przyprawy – waha się od 2 do 5%. To niewiele, by przekonać się o jej cennych właściwościach dla naszego organizmu. Warto sięgnąć więc po suplementy diety z kurkumą. Często są one wzbogacone o dodatkowe składniki takie jak czarny pieprz, który zawiera piperynę. Taki zabieg stosowany jest w celu zwiększenia przyswajalności kurkuminy. Jednakże już samo włączenie tej przyprawy do naszej diety pomoże nam zaobserwować pozytywne wpływ kurkumy na nasz organizm. Pamiętajmy, aby zawsze kupować sproszkowaną kurkumę u sprawdzonego sprzedawcy. Nie warto robić dużych zapasów, ponieważ przyprawa ta szybko wietrzeje i traci swoje cenne właściwości. Dobrze wiedzieć jak ją stosować, by wzbogacić walory smakowe spożywanych dań i na dodatek wydobyć z niej to, co najlepsze.

Do czego stosować kurkumę?

Kurkuma najczęściej kojarzy się z podstawowym składnikiem curry. Jest również dodatkiem do wielu musztard, sosów i marynat. Doskonale sprawdza się jako przyprawa do potraw duszonych, ryżu oraz zup. Posiada charakterystyczny posmak rosołu, dlatego też często dodawana jest do dań z drobiu, ryb oraz owoców morza. Często stosowane jest zamiennie z szafranem – najdroższą przyprawą świata. Jest dosyć ostra, dlatego też wystarczy zaledwie 1/8 (maksymalnie ¼) łyżeczki kurkumy na 4 porcje danej potrawy. W Indiach dodaje się kurkumę także do słodkich dań, aby uzyskać charakterystyczny cierpki smak. W kuchni marokańskiej używa się jej do przyprawiania jagnięciny oraz potraw warzywnych. Chętnie stosowana do dań rybnych z uwagi na to, że niweluje nieprzyjemny zapach ryb.

Dobrym pomysłem jest przygotowanie pasty z kurkumy. Wykonanie jej jest niezwykle proste. Potrzebna jest jedynie szklanka wody, łyżeczka pieprzu oraz 3 łyżki kurkumy. Po zagotowaniu wody wystarczy dodać przyprawy i gotować całość na wolnym ogniu około 8 minut. Gotową pastę przelewamy do słoika i zostawiamy do wystygnięcia. Z czasem pasta stanie gęstsza. Może być doskonałym dodatkiem do potraw mięsnych i warzywnych.

Innym pomysłem na wykorzystanie kurkumy w kuchni jest przygotowanie tradycyjnej hiszpańskiej paelli. Podstawowym składnikiem tej potrawy jest ryż. Wybór pozostałych dodatków zależy od nas. Może to być kurczak, owoce morza, czerwone mięso, warzywa. Łyżka kurkumy dodana do paelli wydobędzie jej smak i nada jej przepięknego, złocistego koloru.

Do czego jeszcze stosować kurkumę? Ta przyprawa sprawdzi się nie tylko w kuchni! Możemy przygotować z niej cudowną maseczkę na twarz. Taka mikstura stosowana jest przez indyjskie panny młode w przeddzień zaślubin. Poprawia kondycję skóry i wyrównuje jej koloryt, spowalnia uszkodzenia komórek oraz wykazuje działanie przeciwzmarszczkowe. Stosowana z umiarem z całą pewnością nie zabarwi naskórka. Do przygotowania maseczki wystarczą 2 łyżeczki miodu, szczypta kurkumy oraz 1 łyżeczka soku z cytryny. Wszystkie składniki mieszamy i nakładamy na twarz. Pozostawiamy do wyschnięcia na około 20 min. Po tym czasie zmywamy ciepła wodą. Efekty przejdą nasze najśmielsze oczekiwania!

Nie bez przyczyny kurkuma nazywana jest złotem wśród przypraw. Jej drogocenne właściwości zdrowotne doceniane są przez coraz szersze grono zwolenników medycyny naturalnej. Włączona do codziennej diety pomoże nam zadbać o nasz organizm bez konieczności sięgania po wymyślne suplementy. Z powodzeniem zastąpi nam również nie jeden kosztowny kosmetyk.