Fosfokreatyna i kreatyna to ściśle ze sobą powiązane związki, których działanie jest szczególnie doceniane przez osoby uprawiające sport. Związkiem, który naturalnie występuje w tkance mięśni szkieletowych, jest naturalnym źródłem energii, wykorzystywanym do efektywnego skurczu mięśni jest właśnie fosfokreatyna. Umożliwia ona ekspresję siły eksplozywnej w mięśniach, trwającą zazwyczaj od ośmiu do dwunastu sekund. Siłą eksplozywną jest swoistego rodzaju umiejętność ciała do produkcji jak największej siły przy jak najkrótszym czasie – siła eksplozywna wykorzystywana jest zazwyczaj w sztukach walki, przy wykonywaniu ciosu a także w treningu siłowym. Fosfokreatyna jest organicznym, naturalnym związkiem kreatyny i kwasu fosforowego.

System energetyczny fosfokreatyny

Mięśnie wykorzystują system energetyczny fosfokreatyny (występujący pod inną nazwą  jako beztlenowy układ alaktyczny), przez pierwsze 10 sekund ciągłego skurczu mięśni. Czemu jest nazywany beztlenowym?  Ponieważ nie potrzebuje tlenu do poprawnego działania i funkcjonowania a jest alaktyczny - ponieważ w schemacie swojego działania nie wytwarza kwasu mlekowego. System energetyczny, który napędza skurcz mięśni, wykorzystuje tak zwany trójfosforan adenozyny (ATP). ATP jest wytwarzany z glukozy przez szlak glikolityczny. Ale niewielka ilość ATP jest przechowywana w mięśniach, organizm zużywa ATP w ciągu pierwszych kilku sekund swojego skurczu. ATP należy uzupełnić właśnie za pomocą fosfokreatyny. Takie działanie pozwala na przekształcenie difosforanu adenozyny (ADP) w ATP – cały ten proces odbywa się w mitochondriach komórek znajdujących się w tkance mięśniowej. Aby wytworzyć ATP, fosfokreatyna przenosi cząsteczkę fosforanu do ADP. Nowo utworzone ATP jest teraz dostępne i „czeka na swoją kolej” w przydatności do zużycia podczas skurczu mięśni. Pozostałością fosfokreatyny jest kreatyna, która jest przetwarzana przez wątrobę w kreatyninę a następnie eliminowana przez nerki i  wydalana z moczem.

Cykl fosfokreatyny

Zmęczenie mięśni jest zauważalne i przede wszystkim odczuwalne pod koniec wyżej opisanego cyklu fosfokreatynowego. Po 10 sekundach skurczu mięśni, mięśnie są w stanie wykorzystać beztlenową glikolizę i jej tlenowe szlaki  do dostarczania niezbędnej energii. Fosfokreatyna jest regenerowana przez wątrobę, trzustkę i nerki. Szybko skurczające się podczas ćwiczeń mięśnie szkieletowe są w stanie gromadzić więcej fosfokreatyny aby być wydolne do okresów, w których ich praca jest bardzo inetnsywna. Z kolei mięśnie wolno skurczające się i serce nie przechowują fosfokreatyny w tak dużych ilościach – po prostu nie jest im ona potrzebna w dużych ilościach. Badania dowodzą, ze ludzie w średnim wieku posiadają niższe zapasy fosfokreatyny w tkance mięśniowej niż osoby młode.

W jaki sposób ciało korzysta z kreatyny?

W przypadku sportów i innych ćwiczeń, które wymagają gwałtownego skurczu mięśni, wśród czynnych sportowców istnieje duże zainteresowanie sposobami na maksymalizowanie fosfokreatyny w mięśniach w celu zwiększenia swojej wydajności podczas wykonywania ćwiczeń. Jeśli organizm posiada odpowiedni poziom fosfokreatyny w mięśniach, ciało jest w stanie wytrzymać dłuższy okres intensywnego skurczu mięśni, zanim mięśnie się zmęczą i stracą swoją siłę i moc. Podnoszenie ciężarów, sprint, koszykówka, piłka nożna, hokej na lodzie, jazda na rowerze, sztuki walki, tenis i sporty terenowe to aktywności, których uprawianie wykorzystuje właśnie dłuższe fazy fosfokreatyny. Najlepszym przykładem wykorzystania systemu wytwarzania fosfokreatyny i ATP jest intensywny bieg sprinterów na  odległość 100 metrów.

Suplementacja kreatyną w celu zwiększenia fosfokreatyny

Odpowiednia dietetyczna suplementacja kreatyną może zwiększyć całkowite stężenie kreatyny w mięśniach. Naturalnie występującą kreatynę można znaleźć w czerwonym mięsie- jest to jedno z jej głównych źródeł, chociaż trzeba przyznać uczciwie, że jej poziom nie jest wystarczająco skoncentrowany, aby  realnie zwiększył poziom fosfokreatyny w mięśniach. Aby podnieść poziom fosfokreatyny, stosuje się specjalistyczną suplementację kreatyną. Warto dodać, ze inne składniki odżywcze znajdujące się w keratynowych odzywkach, mogą  dodatkowo pobudzać wychwytywanie kreatyny przez mięśnie. Do tej „grupy wsparcia” należą zwłaszcza węglowodany, takie jak glukoza i cukry proste. To właśnie z tego powodu diety niskowęglowodanowe mogą okazać się nienajlepszym wyborem dla sportowców, którzy chcą zmaksymalizować swoją siłę mięśni eksplozywnych. Energiczne i regularne ćwiczenia fizyczne zwiększają również wchłanianie kreatyny przez dietę. Aby zapewnić realne korzyści, suplementy kreatynowe muszą podnieść poziom fosfokreatyny w organizmie. Dodatkową fosfokreatynę, która powstaje dzięki dodatkowej suplementacji, organizm przechowuje w mięśniach, mózgu i innych organach aby następnie wykorzystać do stworzenia dodatkowej energii ATP – kiedy zajdzie taka potrzeba.

Ciekawostki dotyczące fosfokreatyny

• Większe zapasy fosfokreatyny w mózgu również chronią przed chorobami neurologicznymi. Mogą również poprawić funkcję mózgu u osób o niższych niż przeciętne zapasach. Do takiej grupy zaliczają się osoby starsze i wegetarianie.
• Organizm przeciętnego, zdrowego człowieka jest w stanie zwiększyć swoje zapasy fosfokreatyny o około 20% po typowej 6-dniowej suplementacji kreatyną, której dawka wynosi 20 gramów dziennie (
• Osoby, które posiadają wyższe niż przeciętna poziomy fosfokreatyny, mogą na samym początku nie odnotować i nie zauważyć większych efektów z tego typu kuracji.

Jak zatem działa kreatyna?

Główną rolą kreatyny jest zwiększenie produkcji energii w komórkach człowieka. Najlepszym sposobem na zwizualizowanie sobie mechanizmu działania kreatyny i fosfokreatyny jest uzyskanie wiedzy, w jaki sposób komórki wytwarzają energię. Otóż do najbardziej podstawowych form energii w komórkach zalicza się cząsteczki nazywane  trójfosforanami adenozyny – w skrócie nazywanymi ATP. Jest to tak zwana "waluta energetyczna", której używają twoje komórki do wykonywania wielu swoich funkcji. ATP jest jednak także czynnikiem ograniczającym efektywność bardzo intensywnych ćwiczeń, ponieważ ich właściwością jest niezwykle szybkie zużywanie się – są jak mocne baterie o bardzo krótkiej żywotności. Około 95% kreatyny w organizmie jest przechowywanej w mięśniach w postaci cząsteczki zwanej fosforanem kreatyny, czyli tytułową fosokratyną. Fosfokreatyna uzupełnia moc tej „baterii” jaką nazwaliśmy wcześniej ATP – działa jak dobra ładowarka – daję komórkom mięśniowym umiejętność wytwarzania większej, potrzebnej ilości energii potrzebnej do wykonania intensywnego wysiłku. Logicznym jest więc to, że im wyższy poziom kreatyny w organizmie, tym większą energię będą wytwarzały komórki mięśniowe podczas ćwiczeń charakteryzujących się bardzo wysoką intensywnością. Prowadzi to do znacznego zwiększenia wydajności i wytrzymałości. Chociaż podstawową korzyścią kreatyny i fosfokratyny jest zwiększona produkcja energii, może ona również zwiększyć siłę i pomóc znacząco w budowie masy mięśniowej.

Zastosowanie fosfokreatyny w medycynie

Ta naturalna substancja pełni także niezwykle ważny udział w leczeniu osób uskarżających się na choroby serca. Dzięki swojej swoistej wysokoenergetyczności, pozytywnie wpływa na ATP w mięśniach poprzecznie prążkowanych, a takim mięśniem jest mięsień sercowy. Niedobory fosfokreatyny w organizmie mogą przyczyniać się więc do znacznego osłabienia pracy serca, polegającego na jego nieefektywnych skurczach a także do zmniejszenia umiejętności do regeneracji czynnościowej. Fosfokreatyna może zmniejszyć ryzyko uszkodzenia mięśni serca – działa kardioprotekcyjnie – chroni i zapobiega nieprawidłowościom w pracy tego narządu. Dzięki swojemu działaniu, wspomaga także wydolność, zwiększa tolerancję wysiłkową a do tego jest w stanie poprawić siłę skurczową serca. Leczniczo jest stosowana najczęściej w formie iniekcji. Dostępna wyłącznie na receptę.

Wstępne badania naukowe pokazują także, że kreatyna może łagodzić bóle mięśni u osób z chorobą McArdle'a. Choroba McArdle'a jest genetycznym zespołem, który zatrzymuje zdolność osoby do rozbicia glikogenu - źródła energii. Ludzie cierpiący na chorobę McArdle'a mają zwykle słabą wytrzymałość fizyczną i cierpią na bóle mięśni. Przyjmowanie określonych dawek kreatyny wykazało większą tolerancję na aktywność fizyczną i zmniejszenie bólu mięśni. Nadal trwają badania nad pozytywnym działaniem kreatyny na to schorzenie.

Czy warto sięgnąć po kreatynę?

Suplementacja kreatyny jest bardzo obiecująca w treningach o wysokiej aktywności i intensywności. Do tego typu ćwiczeń można zaliczyć na przykład sprint. Działa także na obniżenie stężenia mleczanów  we krwi – takim wskaźnikiem mierzy się „zmęczenie mięśni”. Udowodniono także , że kreatyna zwiększa beztłuszczową masę mięśniową, siłę i szybkość. Podczas długotrwałych obserwacji jak organizm reaguje na działanie kreatyny wykazano także, że przyjmowanie suplementu keratynowego przez pięć dni w dawkach oscylujących w granicy 20 miligramów, a następnie zaprzestanie dalszej suplementacji,  może okazać się bardziej skuteczne od regularnej podaży kreatyny przez dłuższy czas. Kreatyna jest skuteczna i chętnie stosowana przez sportowców różnych dziedzin. Poprawia wydolność i zwiększa efektywność ćwiczeń. Jej popularność i dobre opinie są najlepszą recenzją zachęcającą zarówno początkujących jak i amatorów sportów fizycznych do jej stosowania. Chociaż cały mechanizm działania kreatyny i zamiany jej w energię może wydawać się skomplikowany – udowodnionym faktem jest jej pozytywne działanie energetyczne. W poszukiwaniu produktu idealnego - jeśli jesteśmy zdecydowani na suplementację kreatyną warto sięgnąć po produkt marki Muscle Care - Muscle Care Mono 400 g - który został bardzo pozytywnie odebrany i jest dobrze oceniany przez stosujące go osoby.

Fosfokreatyna jest kolejnym "cudownym" związkiem wytwarzanym przez ciało człowieka, rozsądna suplementacja kreatyną pozwala na zwiększenie ilości fosfokreatyny w mięśniach a to z kolei pozwala na lepsze wyniki sportowe.