Berberyna to związek, który występuje w berberysie zwyczajnym. Posiada ona wiele cennych właściwości wykorzystywanych w niektórych schorzeniach. Co warto wiedzieć na temat berberyny i jak należy ją suplementować?

Berberys zwyczajny - charakterystyka

Berberys zwyczajny (z łac. Berberis vulgaris) to krzew osiągający 2 m wysokości. Posiada szarą korę, eliptyczne liście i żółte kwiaty. Kwitnie od kwietnia do maja, dając owoce w postaci czerwonych, nieco wydłużonych jagód. Berberys spotkać można na polach uprawnych, w lasach, zaroślach i polanach. Jako surowiec leczniczy zastosowanie znajduje jego kora, korzenie, liście i owoce. Są to elementy bogate w kas jabłkowy i cytrynowy, flawonoidy, cukry, witaminę C, sole mineralne, garbniki, barwniki, pektyny oraz alkaloidy. Do tych ostatnich należy wspomniana już berberyna.

Kilka słów o berberynie

Berberyna to alkaloid obecny w berberysie w ilości 1,24%. W mniejszej ilości obecna jest również w innych roślinach np. Coptis chinensis, Hydrastis canadensis czy Arcangelisia flava. Berberyna znana była już w czasach średniowiecznych. Jej stosowanie zalecała nawet słynna mniszka święta Hildegarda.

Jak na organizm człowieka działa berberyna?

Związek ten stosuje się przy cukrzycy i insulinooporności. Poprawia bowiem wrażliwość insulinową i obniża poziom glukozy we krwi. Berberyna sprawdza się w procesie leczenia cukrzycy typu 2. Daje podobne efekty działania jak lek pierwszego rzutu, a więc metformina. Przy okazji berberyna poprawia funkcjonowanie wątroby, obniżając poziom trójglicerydów i markerów jej niewydolności. Substancja ta spowalnia też rozkład cukrów złożonych do prostych. Tym samym przyczynia się do zmniejszenia liczby szybkich skoków poziomu glukozy we krwi.

Berberyna odgrywa również pozytywną rolę w procesie redukcji masy ciała. Nasila bowiem aktywność adiponektyny, a wiec hormonu wydzielanego przez tkankę tłuszczową. Berberyna wpływa też pozytywnie na metabolizm i przemiany tlenowe w organizmie. Wspomaga terapię zespołu metabolicznego i otyłości. Bardzo dobrze wpływa na pamięć. Wykazuje działanie ochronne w stosunku do komórek nerwowych. Zapobiega też ich uszkadzaniu na skutek zakrzepów.

Berberyna bardzo pozytywnie wpływa na funkcjonowanie bariery jelitowej chroniącej przed przedostawaniem się patogenów toksyn z jelit do krwiobiegu. Zapobiec to może rozwojowi alergii pokarmowych czy chorób autoimmunologicznych. Berberyna stanowi suplement stosowany coraz częściej w schorzeniach, które wiążą się z przewlekłym stanem zapalnym. Są to m.in. choroby układu odpornościowego, nowotwory, miażdżyca i otyłość.

Berberyna wykazuje działanie antybakteryjne i przeciwwirusowe. Wykorzystywana może być też w walce z depresją, wpływa bowiem hamująco na enzym MAO odpowiedzialny za rozpad serotoniny. Jednak nie jest to na pewno silny antydepresant, a raczej środek wspomagający silniejsze substancje należące do grupy inhibitorów MAO. Dobrze sprawdza się w początkowej fazie depresji.

Coraz częściej berberynę wykorzystuje się też do hamowania progresji nowotworu tkanki kostnej - kostnomięsaka. Pojawiający się wówczas ciągły stan zapalny ułatwia postęp zamian nowotworowych w organizmie. Berberyna hamuje enzym kaspaza-1 i cytokina IL-1, ograniczając rozwój choroby nowotworowej.

Suplementacja berberyny w praktyce

W przypadku suplementów diety berberyna na ogół sprzedawana jest w formie kapsułek, które należy zażywać zgodnie z zaleceniami producenta podanymi na opakowaniu. Z kory i korzeni rośliny można w domu również przygotować wywar czy napar. Powinno się go pić 1-2 razy dziennie, najlepiej przed jedzeniem. Jego przygotowanie jest banalnie proste. Łyżkę surowca trzeba tylko zalać wrzącą wodą i przykryć na około 10 minut. Jeszcze częściej można spożywać napar z owoców berberysu. W tym przypadku mikstura wymaga już gotowania, a więc jej przygotowanie zajmuje nieco więcej czasu. Taki napar pije się już po jedzeniu, 2-3 razy na dzień. W razie potrzeby można go dosłodzić dobrej jakości miodem, chociaż nie jest to konieczne.