Kobieta, która jest w ciąży musi w szczególny sposób o siebie dbać. Ogromnie duże znaczenie ma  właściwe odżywanie się, a więc dostarczanie do organizmu niezbędnych mu witamin i minerałów oraz innych składników z myślą o matce oraz rozwijającym się w jej łonie dziecku. To o tyle istotne, że warunkuje to prawidłowy przebieg ciąży. Niestety są kobiety, które w okresie ciąży mogą mieć spore problemy z odpowiednią ilością potrzebnych składników. Dlatego lekarz może zalecić spożywanie suplementów diety. Ich zadaniem jest uzupełnienie istotnych braków w organizmie z myślą o matce i jej dziecku.

Suplementy diety a karmienie piersią

Matki, które karmią swoje dzieci piersią mają bardzo duże zapotrzebowanie na składniki odżywcze. Zwiększa się przede wszystkim zapotrzebowanie na witaminy A, D, C, B1 i B2. Witaminy te trudno jest pozyskać z pożywienia, w szczególności wiosną i zimą. Dlatego też stosuje się odpowiednie suplementy diety, które można dostać w zasadzie w każdej aptece bez recepty. Jednak wcześniej zawsze warto skonsultować się z lekarzem. Bardzo często kobiety w połogu cierpią z powodu anemii. Jest ona wynikiem braku żelaza i utraty znacznej ilości krwi w czasie porodu. Jeśli matka jest słaba, zmęczona i nie ma apetytu warto sięgnąć po suplementy diety z żelazem w składzie.

Kobieta w ciąży i połogu - jakich składników potrzebuje?

W czasie ciąży ogromne znaczenie mają witaminy i składniki mineralne. Wpływają one bowiem na zdrowie przyszłej mamy i jej dziecka.

Kwas foliowy to witamina z grupy B. Przyjmowanie go zmniejsza ryzyko wystąpienia u dziecka wad. Kobiety w wieku rozrodczym powinny przyjmować średnio 0,4 mg kwasu foliowego na dzień. Równie istotne jest żelazo będące składnikiem hemoglobiny. Jego ilość w organizmie matki znacznie zmniejsza się właśnie na rzecz dziecka. Niedobór cynku w organizmie prowadzić z kolei może do przedwczesnego porodu oraz różnego rodzaju powikłań w jego czasie.

Do wzrostu i rozwoju kości u dziecka potrzebny jest magnez. Warto o tym pamiętać w czasie ciąży oraz karmienia piersią. Miedź natomiast wykorzystywana jest do produkcji czerwonych krwinek. Jej niedobór w organizmie ma związek z niedoborem żelaza i anemią, gdyż miedź wspomaga wchłanianie żelaza. Jod reguluje przemianę materii i hormony. Jego niedobór ma związek z tzw. martwymi porodami, poronieniami i groźnymi wadami wrodzonymi u dzieci.

Niedobór manganu w  organizmie prowadzić może do zaburzeń w rozwoju kośćca, nieprawidłowego rozwoju narządów wewnętrznych i problemów ruchowych u dziecka. Wapń i fosfor również w okresie ciąży i połogu mają niezwykle duże znaczenie. Odgrywają bowiem znaczną rolę przy kształtowaniu szkieletu dziecka. Przyjmowanie wapnia znacznie obniża ciśnienie krwi i jednocześnie zmniejsza ryzyko wystąpienia przedwczesnego porodu.

Witamina A jest substancją odpowiedzialną za prawidłowe funkcjonowanie siatkówki oka. Jej niedobór może upośledzać wzrok i bardzo negatywnie wpływa na ludzki płód, powodując m.in. wodogłowie. Witaminy z grupy B są niezwykle istotne przede wszystkim w przypadku kobiet, które przed ciążą paliły papierosy czy spożywały spore ilości alkoholu. Odpowiedzialne są za powstawanie hemoglobiny i biorą udział w procesach immunologicznych. Niedobór witaminy E prowadzi do różnego rodzaju zaburzeń rozwoju płodu. Witamina C z kolei wspomaga proces wchłaniania żelaza. Codziennie należy spożywać jej w dawce około 80 mg.

Brak odpowiedniej ilości witaminy D w organizmie powoduje np. krzywicę. Jednak również i jej przedawkowanie jest bardzo groźne dla zdrowia. W tym przypadku sprawa jest o tyle ciekawa, że zapotrzebowanie na witaminę D jest zależne od danego organizmu.

Co suplementować po ciąży?

Bardzo ważny jest m.in. wapń. W czasie karmienia piersią zapotrzebowanie na ten pierwiastek wynosi 1000-1300 mg na dzień. Na ogół wystarcza do tego odpowiednia dieta. Więcej uwagi muszą zachować jedynie kobiety z nietolerancją laktozy czy cierpiące na alergię pokarmową na białko. W razie potrzeby można posiłkować się suplementami, które zawierają wapń w formie chelatów aminokwasowych, glukonianu lub mleczanu wapnia czy cytrynianu wapnia. Wapń jest wykorzystywany m.in. do produkcji mleka dla dziecka. Dlatego jego niedobór w organizmie kobiety w czasie laktacji może skutkować potem większą podatnością na osteoporozę.

Każde dziecko z mlekiem matki powinno dostawać również odpowiednią ilość kwasów omega-3 i omega-6. Dzieci karmione w taki sposób mają znacznie większe zdolności poznawcze. Spożywanie kwasów DHA przez kobietę karmiącą piersią sprzyja rozwojowi mózgu u dzieci. Udowodniono ponadto, że zmniejsza ryzyko infekcji i alergii. W okresie laktacji podstawowe dobowe zapotrzebowanie na kwasy omega wynosi 200 mg na dobę, o ile w diecie obecne są ryby. Jeśli ryby nie są spożywane jest to od 400 do 600 mg. Kwasy DHA należy przy tym suplementować z odpowiedniego źródła. Dobrym źródłem kwasów omega są małe ryby i algi.

Bardzo negatywne skutki mogą pojawić się u dziecka na skutek niedoboru jodu. Przy tym stopień nasilenia objawów niedoboru zależy od jego intensywności. W skrajnych wypadkach  może dojść do poważnego niedorozwoju umysłowego czy pogorszenia słuchu. Eksperci są zdania, że jod ma spore znaczenie również z punktu widzenia ogólnej inteligencji. Polska jest na szczęście objęta programem profilaktycznego jodowania soli kuchennej. Jednak i tak kobietom ciężarnym oraz karmiącym piersią zaleca się suplementację jodu. Powinny one bowiem ograniczyć spożywanie klasycznej soli. 

Nie mniej istotnym elementem suplementacji jest woda. Kobieta, która karmi swoje dziecko piersią musi pamiętać o nawodnieniu organizmu. Średnia dzienna produkcja pokarmu to około 750 ml. Dlatego zapotrzebowanie na  płyny jest większe niż dotychczas wynosi nawet 4 litry dziennie. Przy suplementacji należy wybierać przede wszystkim wodę źródlaną lub mineralną, ale niskozmineralizowaną. Woda mineralna zawiera bowiem wapń, magnez, żelazo, sód, jod itd. Ich dodatkowa podaż skutkować może przedawkowaniem pewnych substancji w organizmie.