Hiperfagia hedoniczna – dlaczego nas dotyka?

Wiele osób każdego dnia spożywa ogromne ilości niezdrowego jedzenia. Jest to fakt i nie sposób mu zaprzeczyć. Ale właściwie… dlaczego tak się dzieje? Czy to nie paradoks, że nasza wiedza o zdrowym odżywianiu stale się powiększa, a mimo to nadal wybieramy produkty, które nam szkodzą? Rozwiązaniem zagadki jest hiperfagia hedoniczna, czyli objadanie się bez ograniczeń niezdrowym jedzeniem.

Co to jest hiperfagia hedoniczna?

Hiperfagia, zwana również polifagią, to niezdrowe objadanie się. Nie wynika z potrzeby zaspokojenia głodu, a raczej z przyjemności jedzenia. Niestety najczęściej dotyczy niezdrowych produktów, takich jak na przykład chipsy czy słodycze. Nie objadamy się warzywami czy owocami – a szkoda. Hiperfagia może pojawiać się przy wielu chorobach, między innymi przy cukrzycy, zaburzeniach nastroju czy depresji. Jest to objadanie się dla przyjemności i nagrody.

Skąd bierze się nadmierny apetyt?

Znasz to uczucie, kiedy na stole ląduje miska chipsów i ciasteczka, a wszystko to znika w zaskakującym tempie? Białe bułeczki, pizza, hot dog na stacji benzynowej, batonik lub dwa, a do tego wszystkiego duża butelka niezdrowego napoju? Każdego dnia niezdrowe jedzenie ląduje w Twoim żołądku, a Ty nie masz pojęcia, dlaczego właściwie po nie sięgasz? Przyczyn może być kilka.

Jedną z najczęstszych przyczyn niepohamowanego sięgania po niezdrowe jedzenie jest stosowanie rygorystycznych diet. Organizm automatycznie przechodzi w stan przetrwania – nie otrzymuje odpowiedniej ilości kalorii i składników odżywczych, a Ty w pewnym momencie poddajesz się i zamawiasz dużą pizzę, którą poprawiasz paczką chipsów i czekoladą. Jeżeli po kolejnych zakupach Twój koszyk znowu pełen jest niezdrowego jedzenia, to najwyższa pora zrobić porządek ze swoją dietą.

Inną przyczyną mogą być uzależniające właściwości wielu produktów spożywczych. Najlepszym przykładem są tutaj chipsy. Badania pokazują, że ich spożywanie powoduje wydzielanie w jelitach opioidów, czyli substancji narkotycznej. W ten sposób Twój mózg chce ich jeszcze więcej, a Ty łatwo się poddajesz i sięgasz po kolejne opakowanie chipsów. I tak w kółko – a w efekcie rosną nie tylko wyrzuty sumienia, ale też Twoja waga.

Nie ignoruj tego problemu. Każdy z nas od czasu do czasu sięga po coś niezdrowego, bo i w tym przypadku nadmierny rygoryzm powoduje dyskomfort psychiczny, jednak nadmierne objadanie się niezdrową żywnością to poważny problem. Na szczęście stosunkowo łatwo go rozwiązać.

Jak poradzić sobie z niezdrowym objadaniem?

Zacznij od badania krwi. Nadmierny apetyt może mieć podłoże chorobowe, dlatego warto sprawdzić, czy w Twoim organizmie wszystko jest tak, jak być powinno. Wiele osób całkowicie ignoruje konieczność regularnego wykonywania badań – jest to oczywisty błąd. Ich przeprowadzenie to chwila, a Ty zyskasz spokój.

Kiedy postanowisz zrobić porządek ze swoją dietą, przede wszystkim postaraj się z góry zaplanować menu. Ustal pory i kolejność posiłków oraz zaplanuj je tak, aby były zdrowe i sycące. Podczas zakupów nie wybieraj niezdrowych produktów. Zaopatrz swoją kuchnię w owoce i warzywa, nasiona i ziarna, zdrowe pieczywo i wodę mineralną. Mając zaplanowany jadłospis, łatwiej będziesz się go trzymał, a kiedy w kuchni nie znajdziesz niezdrowych przekąsek, z pewnością sięgniesz po inny produkt, na przykład po jabłko czy garść migdałów.

Jeżeli masz dużą słabość do niezdrowych przekąsek, postaraj się zastępować je zdrowymi odpowiednikami. Zamiast chipsów wybierz chrupiące warzywa, popcorn lub owoce. W ten sposób unikniesz spożywania kolejnych porcji soli i tłuszczów trans.

Najważniejsze jest podejście

Skoro już zauważyłeś, że masz problem z niezdrowym objadaniem się, postaraj się zastanowić nad potencjalnymi przyczynami. Tak naprawdę wystarczy podjąć zdrowa decyzję o rezygnacji ze szkodliwych pokarmów i zmienić nawyki żywieniowe. Psycholodzy mówią, że wystarczy robić coś przez kilka tygodni, aby stało się nawykiem – przeprowadź mały eksperyment żywieniowy i postaraj się przez dwa tygodnie całkowicie zrezygnować z niezdrowego jedzenia i zastąpić je zdrowymi odpowiednikami, a istnieje duża szansa, że już niebawem Twoje menu będzie wyglądało zupełnie inaczej. Pamiętaj również o regularnych porach spożywania posiłków – dzięki temu Twój organizm będzie spokojny, że niczego mu nie zabraknie.