Jak rozpoznać alergię na gluten?

Ciągłe uczucie zmęczenia, bóle, problemy trawienne to objawy które mogą oznaczać wiele chorób. Niemniej jeśli pojawiają się również inne jak wysypka, łupież, przygnębienie czy nawet problemy z zajściem w ciążę, może okazać się, iż masz problem z tolerancją glutenu!

Tak naprawdę istnieje pięć odmian alergii na gluten, a każdy z nich ma odmienne objawy, stąd dosyć trudno czasami zdiagnozować, iż są powodowane przez to specyficzne białko zbożowe. Często też mieszają się ze sobą, dlatego problemy trawienie, skórne czy neurologiczne występujące w różnych połączeniach, bywają mylące, gdyż mogą, ale nie muszą oznaczać celiakii i pozostałych schorzeń związanych z nietolerancją glutenu. Jeżeli doskwiera Ci jeden lub kilka z poniższych objawów, warto wykonać badania i skontaktować się z lekarzem, gdyż rozwiązaniem może być eliminacja glutenu z diety.

Problemy trawienne to jeden z najpopularniejszych objawów alergii pokarmowej jaką jest nietolerancja glutenu – czy to celiakia czy np. nadwrażliwość trzewna. Jeżeli cierpisz na notoryczne biegunki, zaparcia, refluks, bóle brzucha i tym podobne, być może masz z nimi problem. Wiele osób z zespołem jelita drażliwego cierpi jednocześnie na formę alergii na gluten, dlatego warto zbadać i tę zależność jeśli masz podobny problem.

Ciężki do zwalczenia łupież, to dosyć nietypowa wskazówka, ale może być objawem nietolerancji glutenu. Łupież jest bowiem łojotokowym zapaleniem skóry, co w rzeczywistości jest formą egzemy – stanu skóry związanego z celiakią. Badania potwierdzają, iż istnieje związek pomiędzy egzemą a wrażliwością na gluten, dlatego przewlekłe objawy skórne na skórze głowy i nie tylko mogą być powiązane z alergią na pszenicę (kolejnego rodzaju uczulenia związanego z glutenem). Nie można jednak uciążliwego łupieżu tłumaczyć jedynie glutenem w diecie, gdyż może on wiązać się z łuszczycą, niemniej jedno nie wyklucza drugiego. Często ograniczenie spożycia glutenu osłabia objawy łupieżowe, co dla wielu jest ogromną ulgą w codziennym funkcjonowaniu, nie tylko ze względów estetycznych.

Swąd i wysypka to kolejne objawy związane z problemami z tolerancją glutenu. Najbardziej znaną odmianą wysypki powiązanych z glutenem jest opryszczkowe zapalenie skóry, które jest autoimmunologiczną chorobą. U 25% osób cierpiących na celiakię występują jego objawy, zatem co czwarty przypadek nietolerancji glutenu objawia się problemami skórnymi. Często są to również nieprzyjemne rumienie. Opryszczkowe zapalenie skóry poza wysypką jest niezwykle drażniące, gdyż nieprzyjemnie swędzi, powodując mimowolne drapanie, które kończy się pogarszaniem stanu zapalnego. Osoby mające problemy z chorobą trzewną lub wrażliwością na gluten, często cierpią też na rogowacenie mieszkowe i przewlekłe pokrzywki.

Nie każda pokrzywka ma podłoże związane z glutenem ot choćby ospa wietrzna, niemniej inne jej rodzaje warto zweryfikować pod kątem alergii pokarmowych.

Problemy z koncentracją, myśleniem i pamięcią to również jeden z możliwych objawów alergii glutenowych. Problem z zakańczaniem myśli, rozkojarzenie, mętlik w głowie i ciągłe problemy związane z funkcjonowaniem mózgu będące jednym z symptomów celiakii i jej podobnych, często mylone są z zespołem przewlekłego zmęczenia. Dlatego jeżeli nie jesteś pewien co Ci dolega, skonsultuj i tę opcję z lekarzem, który zleci odpowiednie badania.

Uciążliwe bóle głowy, są kolejnym dotkliwym objawem nietolerancji glutenu. Pojawiają się one głównie w przypadku nadwrażliwości trzewnej, niemniej często towarzyszą także celiakii. Migrena może okazać się alergią na gluten, dlatego warto skorygować dietę, a być może uciążliwe bóle miną. Jak wykazują badania, osoby z wrażliwością na gluten w 56% przypadków odczuwają bóle głowy, cierpiący na celiakię w 30% chorych, z kolei osoby dotknięte chorobami zapalnymi jelit w 23%. Jak widać z tych danych, łączenie alergii glutenowych z migrenami i bólami głowy bywa właściwe, a często lekarstwem na jedno i drugie jest wykluczenie z diety tego zdradliwego białka zbożowego.

Mrowienie, to uczucie dosyć powszechnie znane nam, ot choćby po dłuższej chwili spędzonej w jednej niewygodnej pozycji. Niemniej cierpiąc na alergie pokarmowe powiązane z glutenem, może się okazać, iż trwa ono niemal stale. Problem ten zwany jest neuropatią obwodową wynikłą z uszkodzeń nerwów w danym obszarze, najczęściej kończyn. Neuropatia obwodowa – mrowienie, a nawet drętwienie, występuje u 1 na 10 osób z celiakią. Nie jest to co prawda żaden wyznacznik, gdyż mrowienie towarzyszy także cukrzycy, urazom, zaburzeniom czynności nerek, niedoborami witamin czy też innymi stanami chorobowymi, jednak skumulowane z innymi objawami nietolerancji glutenowej, warto uwzględniać jej przy diagnozie. Uszkodzenia nerwów są co prawda trudne w leczeniu, niemniej jeśli są powodowane glutenem, jego eliminacja z diety pomaga skutecznie ograniczyć objawy.

Zespół nadpobudliwości psychoruchowej, powszechnie znany jako ADHD, również powiązano z glutenem, który ponoć może przyczyniać się do zwiększenia jego nietolerancji, a ograniczony w diecie łagodzi objawy chorobowe. Efekt ten jednak może powodować eliminacja wysoko słodzonych przetworzonych pokarmów, z których większość zawiera właśnie gluten. Dieta bezglutenowa stosowana jest czesto w leczeniu ADHD, bez względu na to czy osoba mająca zespół nadpobudliwości ruchowej jest jednocześnie uczulona na gluten. Jest to dosyć kontrowersyjna metoda, ale skonsultowana z lekarzem może pomóc.

Depresja, lęki, rozdrażnienie to kolejne objawy, które mogą być oznaką nietolerancji glutenu. Badania potwierdziły, iż ta zależność jest możliwa. Rozdrażnienie, zwłaszcza u małych dzieci i niemowląt, bardzo często powodowane jest chorobą trzewną, zdarza się jednak również u starszych dzieci i dorosłych. Nie zaszkodzi zatem wspomnieć o tych objawach podczas diagnozy.

Problemy z płodnością dotyczące zarówno kobiet jak i mężczyzn, również stały się objawem celiakii. Wnioski te wysnuto na podstawie badań przeprowadzonych wśród osób leczących niepłodność. Nie udało się jednoznacznie stwierdzić jak gluten może wpływać na problemy z zajściem w ciążę, jednak statystyki dają do myślenia. Pozytywne jest jednak to, iż osoby, które starają się o dziecko bezskutecznie i wykluczą z diety gluten, częściej odnoszą sukces prokreacyjny!

Jeżeli zauważysz u siebie któreś z powyższych objawów alergii na gluten, nie musisz załamywać rąk. Najlepiej udać się do lekarza i wykonać testy. Warto prześledzić historię chorób rodziny, gdyż celiakia jest zdecydowanie chorobą genetyczną. W przypadku wysypki, opryszczkowego zapalenia skóry i im podobnych warto udać się do dermatologa, który również stwierdzi czy ich pochodzenie nie jest czasami powiązane z glutenem. Często lekarze zalecają zastosowanie diety bezglutenowej, celem dokonania testu, który określi, czy nastąpi poprawa. Wykonując badania, można wykluczyć wiele chorób, w tym tych powiązanych z glutenem, jednak najlepszym sposobem jest reakcja na dietę bezglutenową – pozwoli określić czy dieta ta nam służy i zmienia nasze życie na lepsze, czy nie przez co należy szukać innej diagnozy.