Czym jest kwercetyna?

Związek o nazwie kwercetyna, zaliczany jest do grupy związków o charakterze węglowodorów aromatycznych, klasyfikowany jet pod względem chemicznym o flawonoli. Kwercetyna może występować zarówno jako wolny związek lub też jako jej połączenia glikozydowe. Najważniejszymi i naczęściej spotykanymi glikozydami kwercetyny są m.in. rutyna, hyperozyd, izokwercetyna, oraz awikularyna. 

Nazwa "kwercetyna" wywodzi się od łacińskiej nazwy dębu (Quercus), być może z tego względu, że związek ten jako barwnik występuje między innymi właśnie w korze dębowej. Kwercetyna jest związkiem bardzo powszechnie występującym w świecie roślin, możemy ją spotkać np. w skórkach z winogron, czerwonym winie, w kwiatostanach głogu, czy też kasztanowca jak i również we wspomnianym wcześniej dębie. Inne uznane i bogate źródła kwercetyny to cebula, nasiona czarnuszki, ziele estragonu, ziele żurawki, jabłko pomarańcza czy też zielona herbat. Wykazano, że źródło kwercetyny ma istotne znacznie na jej wchłanialność i nie wszystkie bogate w kwercetynę rośliny, gwarantują uzyskanie jej pożądanego, wysokiego stężenia w ludzkim ustroju.

Związek ten ma bardzo wiele korzystnych zastosowań, używa się go m.in. do barwienia różnego rodzaju tkanin na kolory żółto-pomarańczowe lub żółto-brunatne, jest także istotnym odczynnikiem w analizach chemicznych. W ostatnich latach wzrosło zainteresowanie kwercetyną ze względu na jej bardzo korzystne i wszechstronne właściwości prozdrowotne, ukierunowane na różne dolegliwości i choroby. 

Kwercetyna - pozytywne działanie na poziomie komórkowym 

Bardzo dużo mówi się obecnie o pozytywnych skutkach, jakie niesie za sobą spożywanie roślin zawierających kwercetynę, a także suplementów diety dostępnych na rynku zawierających kwercetynę. Korzystne efekty prozdrowotne przypisuje się obecności w strukturze kwercetyny licznych grup hydroksylowych (OH), co warunkuje jej charakter polifenolowy.

Silny przeciwutleniacz 

Przeciwutleniaczem (atyoksydantem), nazywa się zwązki, które zwalczają wolne rodniki tlenowe, powodujące w organizmie zjawisko tzw. stresu oksydacyjnego. Wolnym rodnikom przypisuje się wywoływanie wielu obecnie poważnych chorób jak. m.in. nowotrowy czy też miażdżyca i inne choroby układu sercowo-naczyniowego. Wolne rodniki sprzyjają także powstawaniu chorób oczu. Aktywność przeciwutleniająca kwercetyny, tłumaczona jest w oparciu o mechanizm hamowania aktywności enzymów, biorących udział w tworzeniu reaktywnych form tlenu (głównie nalezących do grupy oksydaz). Regularne stosowanie preparatów zawierających kwercetynę lub spożywanie roślin w których występuje, pomaga ochronić DNA komórek, przed uszkodzeniami powodowanymi właśnie przez wolne rodniki tlenowe. Dzięki temu chronimy się przed wieloma współczesnymi chorobami i dodatkowo spowalniamy procesy starzenia się całego organizmu.

Działanie przeciwnowotworowe

Oprócz działania przeciwutleniającego, które stanowi pewnego rodzaju profilaktykę, chroniącą przed wystąpieniem nowotworów, okazuje się, że kwercetyna posiada również działanie, które reguluje pewne procesy zachodzące w obrębie komórek nowotworowych. Ma zdolności m.in. do hamowania ekspresji niektórych onkogenów (są to geny, które w dużym stropniu odpowiadają za występowanie nowotworów). Kwercetynie przypisuje się zdolnośc do hamowania podziałów komórek nowotworowych oraz do indukowania procesów apoptozy w ludzkim organizmie (apoptoza - programowana śmierć komórki).

Aktywność przeciwzapalna

Kwercetyna odpowiada za hamowanie kluczowych etapów w kaskadzie procesów zapalnych zachodzących w ludzkim organizmie. Niweluje powstawanie tzw. cytokin prozapalnych. oraz  działanie enzymów i substacji pośredniczących w występowaniu procesów zapalnych. Inny mechanizm tłumaczący aktywność przeciwzapalną kwercetyny, tłumaczy ją w oparciu o hamowanie enzymu cykooksygenazy (COX), głównie typu 2 (COX -2 ) - jest to jeden z ważniejszych enzymów, odpowiedzialnych za tworzenie sie stanów zapalnych w ludzkim orgaznizmie. Kwercetyn jest polecana w leczeniu chronicznych stanów zapalnych. Została przebadana także pod kątem hamowania stanów zapalnych wywołanych przez zakażenia wirusami i tutaj także wykazała skuteczność w działaniu. 

Korzystnie na układ sercowo - naczyniowy

Kwercetynie przypisuje się aktywność antyagegacyjną zapobiegającą wzajemnemu zlepianiu płytek krwi, co może mieć duże znaczenie w profilaktyce zawałów serca i udarów, które spowodowane są zatorem naczyń krwionośnych przez powstające skrzepy. Związek ten powoduje także rozkurcz mięśniówki gładkiej naczyń, co skutkuje wpływem na obniżanie ciśnienia tętniczego krwi. Badania epidemiologiczne potwierdzają, że kwercetyna obniża ryzyko śmiertelności spowodowane chorobami układu krążenia, a więc wpływa na stan ogólnego przeżycia populacji ludzkiej. Dowiedziono ujemną korelację między spożywaniem surowców bogatych w kwercetyną, a występowaniem chorób układu sercowo-naczyniowego.

Wspomagająco dla cukrzyków

Kwercetyna pomaga w obniżeniu zawartości sorbitolu - związku który w dużej mierze jest odpowiedzialny za powstawanie groźnych powikłań cukrzycy, jak uszkodzenie wzroku, układu nerwowego czy też nerek. Kwercetyna hamuje aktywność enzymu odpowiedzialnego za gromadzenie się sorbitolu w komórkach, tym samym chroniąc przed groźnymi konsekwencjami tego zjawiska.

Zmniejsza otyłość

Badania naukowe wskazują na fakt, że kwercetyna może znacząco zmniejszać masę tkanki tłuszczowej i stymulować komórki tłuszczowe (adipocyty) organizmu do apoptozy. Kwercetyna wpływa także hamująco na sam proces powstawania komórek tłuszczowych (adipogeneza).

Antyalergicznie

Alergicy także znajdą pomoc w swoich przykrych dolegliwościach, stosując kwercetynę. Związek ten bowiem wpływa na ograniczenie wydzielania się histaminy - głównego mediatora w procesie alergicznym, odpowiadającej m.in. za wysypki, nieżyt nosa czy też podrażnienia oczu. W badaiach wykazano także zmniejszenie częstotliwości napadów astmy, przy regularnym przyjmowaniu kwercetyny.

Dobra na stawy

Kwercetyna polecana jest też do stosowania w przypadku schorzeń związnych z układem kostno-stawowym. Skutecznie pomaga złagodzić objawy artretyzymu, korzystnie wpływa na poziom kolagenu, niezbędnego do prawidłowego funkcjonowania stawów.

Inne pozytywne skutki kwecetyny na zdrowie

• Wpływa wspomagająco na wchłanianie witaminy C ze spożywanych pokarmów i suplementów
• Zmniejsza ryzyko wystąpienia zaćmy (blokując eznym - reduktazę aldolową)
• Działa fitoestrogennie - przez co łagodzi objawy menopauzy i hamuje rozwój raka szyjki macicy

Kwercetyna - korzystnie także dla sportowców

Oprócz wielu udowodnionych działań prozdrowotnych, kwercetyna i suplementy ją zawierające, sprzyjają także sportowcom, uprawiającym różne dyscypliny sportowe. Kwercetyna wpływa bowiem na podniesienie wydolności tlenowej całego organizmu (V02 max). Kwercetyna regularnie przyjmowana przez sportowców, znacznie zwiększa ich pułap tlenowy i czas od rozpoczęcia treningu do wyczerpania sił organizmu. Suplementacji kwercetyny przypisuje się także czasami działanie stymulujące - podobne do tego powodowane przez alkaloidy purynowe (jak kofeina, teofilina), zawarte w kawie, co dodatkowo powoduje większą siłę i motywację do wykonania codziennego treningu. Godne polecania w tym przypadku mogą być preparaty marki REAL PHARM MUSCLE CARE, gdzie producenci starają się używać wysokiej jakości produktów, pochodząchych wyłącznie ze sprawdzonych źródeł, co gwarantuje ich skuteczność.

Francuski pardoks

Kwercetyna razem z innym związkiem wystepującym w czerwonym winie (resweratrolem), odpowiadają za słynne zjawisko tzw. "francuskiego paradoksu". Francuzi, mimo ich bardzo niezdrowej diety, bogatej w sery i inne tluste potrawy, wyróżniają się na tle innych narodowości, szczególnie europejskich, zaskakująco długim życiem oraz stosunkowo małym odsetkiem zachorowań na schorzenia ukłądu sercowo-naczyniowego. Zjawisko to oczywiście wzbudziło spore zainteresowanie w środowisku naukowców i liczne badania przeprowadzone pod tym kątem dowiodły, że za efekt odpowiadają głównie kwercetyna i resweratrol zawarte w dużych ilościach w czerwonym winie, które Francuzi spożywają właściwie do każdego spożywanego posiłku.

 Kwercetyna - unwersalny związek 

Kwercetyna jest bardzo uniwersalnym związkiem i jak widać, może stanowić skuteczną profilaktyką wielu schorzeń - nie bez przyczyny nazywana jest "panaceum" na wszystkie schorzenia. Kwercetyna - przymowana ze źródeł naturalnych czy też w postaci suplementów diety, jest dobrym środkiem, który warto spożywać, aby uchronić się przed przykrymi skutkami wielu chorób - jak m.in. nowotwory, miażdżyca czy też alergie. Warto pamiętać, że aby osiągnąć efekt terapeutyczny, przyjmując kwercetynę z pożywieniem, należy to robić regularnie i przez dłuższy okres czasu. Spożycie jej ze źródeł naturalnych wymaga z pewnocią także sporej podaży jej źródeł (owoców, warzyw, nasion), aby mogły zostać osiągnięte wspomniane korzystne efekty dla zdrowia. W tym przypadku bardziej korzystne i wygodne może być przyjmowanie jej w postaci suplementów, gdzie przyjmując kapsułkę danego preparatu, zapewniamy sobie wymaganą porcję kwercetyny, której zawartość często jest standaryzowana, tzn. jest potwierdzona dokładna jej zawartość w przyjmowanej kapsułce. 

Kwercetynę można uznać za współcznesne odkrycie, gdyż tak wiele dobroczynnych efektów jakie powoduje, powinno sprawić, że każdy właściwie może skorzystać na jej dobrocennych właściwościach. Działanie kwercetyny już na poziomie komórkowym organizmu, sprawia, że można zapobiec przyczynie powstawania wielu chorób już na tak elementarnym poziomie jak budowa komórki. Jednocześnie zachwyca uniwersalność tego związku, gdyż jego prosta struktura polifenolu, niesie za sobą tyle cennych własciowości. Zwrot w kierunku skuteczności naturalnych składników, pochodzenia roślinnego, jest związny z przeprowadzniem badań, gdzie najliczniejsze są te z krajów Azjatyckich, gdzie ludzie którzy korzystają z bogactw natury, wykazują o wiele lepsze zdrowie niż reszta populacji.