Octan cynku jest pierwiastkiem śladowym, który odgrywa kluczową rolę w metabolizmie komórkowym czy stabilizacji błon komórkowych. Wchodzi w skład wielu układ enzymatycznych. Pełni w nich rolę koenzymu lub stanowi podstawowy element danego enzymu. Ponadto bierze udział w procesie regulacji syntezy białek i przemiany węglowodanów. To on warunkuje prawidłową czynność układu immunologicznego.

Rola cynku w organizmie

Cynk ma poza tym znaczny wpływ na proces widzenia. To on kontroluje utrzymanie odpowiedniego stężenia witaminy A i ułatwia magazynowanie insuliny. Przedłuża też czas jej działania. Przy okazji wspomaga proces regenerowania się tkanek czy gojenia się ran. Cynk jest też niezbędny do prawidłowego wzrostu czy procesu reprodukcji. Jego niedobory w organizmie mają miejsce u osób leczonych pozajelitowo, o ile nie stosuje się odpowiedniej suplementacji. Ponadto niedobór cynku pojawia się przy niektórych chorobach skóry, marskości wątroby czy niewydolności nerek. U osób z niedoborem cynku zauważyć można zaburzenia smaku, brak łaknienia, znaczny spadek odporności, wzrost ciśnienia tętniczego, kiepskie gojenie się ran, rozrost gruczołu krokowego, ślepotę zmierzchową czy zaburzenia wzrostu u dzieci. W skrajnych sytuacjach może pojawić się nawet łysienie plackowate.

W organizmie średnia zawartość cynku to od 1,4 do 2,3 g, z czego aż 98% znajduje się w komórkach. Są to krwinki czerwone, plemniki, kości, skóra, gruczoł krokowy czy błona śluzowa jelit. Cynk z organizmu wydalany jest przede wszystkim z kałem.

Czym właściwie jest octan cynku?

Octan cynku to cynk w formie soli tego pierwiastka i kwasu octowego. Stanowi doskonałe źródło jonów cynkowych. Cynk w postaci soli kwasu octowego jest bardzo dobrze tolerowany przez ludzki organizm. Najlepiej wchłania się przy tym w niskim pH. W organizmie człowieka rozpada się i uwalnia kationy cynku, które następnie są wchłaniane do krwi w jelicie cienkim. Stopień wchłaniania zależy jednak w dużej mierze od poziomu cynku w organizmie. Octan cynku powinno się przyjmować na czczo lub razem z posiłkiem bogatym w białko. Nie wolno jednocześnie przyjmować suplementów zawierających octan cynku i preparatów z żelazem w składzie.Cynk bowiem zmniejsza wchłanianie żelaza. Wchłanianie octanu cynku ogranicza z kolei żywność bogata w błonnik pokarmowy i fityniany.

Wskazania do przyjmowania octanu cynku

Octan cynku przyjmuje się przy leczeniu stanów niedoborów cynku w organizmie oraz chorób, które mają związek z jego zmniejszoną zawartością w organizmie. Są to przede wszystkim łysienie plackowate, trądzik krostkowy, łamliwość włosów, zaburzenia odporności, u dzieci zaburzenia wzrostu, a u mężczyzn zaburzenia czynności narządów płciowych. Niekiedy stosuje się leki do ssania, których celem jest usunięcie nieprzyjemnego zapachu z ust. Octan cynku wykorzystywany jest również wspomagająco w leczeniu choroby Wilsona. W dermatologii stosuje się go na rany, przewlekłe stany zapalne skóry czy świąd. Ponadto octan cynku wykorzystuje się w okulistyce przy leczeniu zapalenia spojówek.

Interakcje i przeciwwskazania do stosowania octanu cynku

Oczywiście octanu cynku nie należy przyjmować przy nadwrażliwości na ten składnik. Przeciwwskazaniem do jego stosowania jest również niewydolność nerek. Ponadto nie należy stosować go miejscowo na zmiany sączące czy pokryte strupami.

Warto też pamiętać o tym, aby jednocześnie nie zażywać związków cynku i tetracyklin. Cynk zmniejsza bowiem w dużym stopniu ich wchłanianie. Trzeba też unikać związków wapnia, żelaza, ibuprofenu, kwasu acetylosalicylowego, środków chelatujących, kortykosteroidów czy diuretyków tiazydowych.

Niekiedy pojawić się mogą przy stosowaniu octanu cynku działania niepożądane takie jak wymioty, bóle brzucha, nudności, biegunka czy metaliczny posmak w ustach. W przypadku długotrwałego stosowania może dojść również do powstania niedoborów miedzy czy niedokrwistości.

Octan cynku a przeziębienie

Najnowsze badania pokazują jednoznacznie, że octan cynku może skutecznie przyspieszyć powrót do zdrowia w czasie przeziębienia. Okazuje się, że osoby zażywające tę formę cynku wracają do zdrowia trzy razy szybciej niż te, które nie sięgają po żadne środki. Co więcej, na efekt leczenia nie ma w tym przypadku wpływu wiek, płeć czy rasa. Zaleca się przy tym sięgnięcie po octan cynku w ciągu 24 godzin od momentu pojawienia się objawów chorobowych.

Spożywany octan cynku poprawia objawy oddechowe i ogólnoustrojowe u chorych. Skraca czas kataru, przekrwienie nosa czy uporczywe kichanie. Przy okazji ogranicza czas trwania bólu gardła i chrypki. Efekty octanu cynku na objawy przeziębienia mogą mieć związek z lokalną dostępnością cynku z najwyższymi poziomami w obrębie tkani. Jednak, jony cynku nie działają tylko na gardło.

Szczególnie warte uwagi są w tym przypadku tabletki do ssania z octanem cynku, które rozpuszczają się w jamie ustnej i działają lokalnie. Tak dobrze nie sprawdzają się już kapsułki przeznaczone do połykania. Nie wolno przy tym leków przyjmować dłużej niż tydzień. Potem pojawić się bowiem mogą zaburzenia związane z wchłanianiem miedzi. Ogromne znaczenie ma szybkość przyjmowania leków z octanem cynku w składzie. Najlepiej rozpocząć to w okresie do 24 godzin od momentu pojawienia się pierwszych objawów chorobowych. W takiej sytuacji rezultaty działania octanu cynku są zdecydowanie najlepsze.

Dawkowanie octanu cynku

Dobowe zapotrzebowanie na cynk jest różne w zależności od wieku. W małych dzieci jest to 5 mg, u nastolatków 10-15 mg, a u osób dorosłych 15-20 mg. W czasie ciąży i karmienia piersią zapotrzebowanie to wzrasta nawet do 25 mg cynku na dzień. Podczas leczenia łysienia plackowatego octan cynku spożywa się przez posiłkiem, trzy razy dziennie po 45 mg. Z czasem dawkę tę można zmniejszyć, o ile pojawiła się poprawa. Tabletek z octanem cynku nie można przy tym nigdy dzielić czy rozgryzać. Czasami octan cynku stosuje się  również miejscowo. Wówczas regularnie smaruje się chorobowo zmienione miejsce odpowiednim preparatem w cynkiem w składzie.