Dieta ketogeniczna jest dietą leczniczą opracowaną w latach 20. XX wieku. Stosowana jest u dzieci i młodzieży z padaczką oraz u osób, które cierpią na rzadkie choroby neurologiczne czy metaboliczne. Prowadzi do zwiększenia produkcji ciał ketonowych, które powstają z tłuszczów pod nieobecność glukozy. Powoduje to stan ketozy, w momencie, gdy ciała ketonowe są spalanie jako źródło energii. W ten sposób można ograniczyć częstotliwość i dotkliwość napadów padaczkowych. Dieta te cechuje się wysokim udziałem tłuszczów, średnim poziomem białka i bardzo niskim poziomem węglowodanów. W przypadku dzieci zalecane dawki tłuszczu w stosunku do sumarycznej ilości białka i węglowodanów wynoszą 4:1. W menu znajdują się przede wszystkim tłuste produkty mleczne, a czasami również ketogenny tłuszcz kokosowy. Dieta ketogeniczna jest przeznaczona do stosowania tylko przez krótki czas, na ogół do kilku lat.

Dla kogo przeznaczona jest dieta ketogeniczna?

Dieta ta zalecana jest indywidualnie. Stosowana  może być tylko pod kontrolą lekarza w przypadku osób niepełnoletnich i tylko wówczas, gdy klasyczne leczenie farmakologiczne nie przynosi zamierzonych efektów. Menu w diecie ketogenicznej nie jest zalecane dla osób dorosłych, które cierpią na epilepsję. Dla nich lepszym rozwiązaniem jest dieta niskoglikemiczna czy zmodyfikowana dieta Atkinsa. Jeśli nie ma przeciwwskazań lekarskich stosowanie menu ketogenicznego jest odradzane, także w celu odchudzania. Wprawdzie podobny efekt daje dieta niskowęglowodanowa, ale jest uważana ona za niekorzystną dla nerek i wątroby, gdyż jest dietą ubogą w białko.

Jakie są zalety stosowania diety ketogenicznej?

Dieta ketogeniczna w dużej mierze daje efekt głodówki i zmusza organizm do spalania tłuszczów. Może być jednak stosowana dłużej niż klasyczny post. Działa podobnie jak dieta płynna, ale nie powoduje jednocześnie groźnych skutków niedoborów pokarmowych. Jest bardzo skuteczna i pozwala na zmniejszenie dawki stosowanych na co dzień leków. Niekiedy nawet zastępuje leczenie farmakologiczne.

Dieta ketogeniczna i jej wady

Oczywiście dieta ta ma również i swoje wady. Przede wszystkim jest groźna dla wątroby i nerek, które ciała ketonowe obciążają. Na początku leczenia pojawić się mogą również takie objawy jak mdłości, zmęczenie, zaparcia czy wymioty.

Z czasem kuracja może prowadzić do rozwoju utajonej kwasicy, hipoglikemii, niedoborów witamin, składników mineralnych, błonnika, przeciwutleniczy czy białka. W skrajnych przypadkach dochodzi do opóźnienia rozwoju, utraty masy mięśniowej czy zapalenia trzustki. Powstawać mogą kamienie żółciowe i nerkowe. U niektórych dzieci obserwuje się zmianę zachowania, u dziewczynek dojść może też to zaburzeń miesiączkowania.

Stosowanie diety ketogenicznej jest trudne. Wymaga bowiem ścisłej kontroli składu posiłków badania odczynu moczu czy częstych wizyt u lekarza. Ponadto jadłospis jest monotonny i mało atrakcyjny. Konieczne jest ograniczenie spożywania  smacznych i lubianych owoców, warzyw czy przetworów zbożowych.