Kania to niezwykle ceniony grzyb leśny. Inna nazwa tego grzyba to czubajka kania. W wielu kulturach nazywana jest też sową i parasolnikiem, ze względu na specyficzną budowę. To bardzo smaczny grzyb, który zawiera cenne witaminy niezbędne do prawidłowego funkcjonowania. Oczywiście nie wszyscy muszą lubić grzyby. To bardzo indywidualna sprawa. Już lata temu kapelusze kani były obtaczane w panierce i dokładnie smażone, aby wydobyć niepowtarzalny smak tego grzyba. Co warto wiedzieć o kani? Czy jej spożywanie może przynieść jakieś korzyści zdrowotne? Jakie potrawy można w szybki sposób ,,wyczarować'' z tych grzybów?

Czym jest kania? - Wygląd

Kapelusz 

To chyba najbardziej charakterystyczne miejsce tego grzyba. Kapelusz kani przypomina parasol przyozdobiony piórami sowy. Prezentuje się niezwykle pięknie. Motyw kapelusza kani wykorzystywany był w malarstwie, a malarze chętnie odzwierciedlali go na swoich obrazach. Kapelusze czubajki kani mają średnicę 10-40 cm. W przypadku młodych grzybów kapelusz kulisty, a następnie staje się duży i płaski. Wygląda niczym rozłożony parasol. Młode owocniki mają brązową barwę, co czyni je wyjątkowymi. W późniejszym czasie stają się płowe, a często nawet białe. Garb tego grzywa pozostaje jednak niezwykle płaski i ma ciemnobrązową barwę. Pod spodem kapelusza zauważalne są białe blaszki. 

Trzon

Trzon tego grzyba mierzy nawet 50 cm! Jego grubość może sięgać aż 2,5 cm. Jest to cecha niezwykle charakterystyczna dla tego grzyba, gdyż prezentuje się on dostojnie i wygląda masywnie na tle innych gatunków grzybów. Podstawa kani jest bulwiasta, a trzon w tym miejscu ma około 5 cm. Na samej górze zauważyć można kremowy pierścień, który jest ruchomy. Bardzo szybko i bez wysiłku odłamuje się od reszty grzyba, dlatego należy zachować szczególną ostrożność.

Miąższ

Kolor miąższy kani to kolor biały. Jest niezwykle gąbczasty i miękki. W trzonie często jest włóknisty i w dotyku jest zdrewniały. Trzon najczęściej nie jest spożywany i zostanie wyrzucony. Można powiedzieć, że jest nieprzydatny pod względem kulinarnym. Kania charakteryzuje się delikatnym, orzechowym smakiem i grzybowym aromatem, który swoją wonią zachwyca nozdrza i sprawia, że jedzenie kani staje się nieziemską przyjemnością. 

Występowanie kani

Wiemy już, jak wygląda ten grzyb, jednak nadal nie wiemy, gdzie dokładnie można go spotkać. Owocniki kani można spotkać od czerwca do lipca. Widoczne są na oświetlonych polanach, obrzeżach lasów lub łąkach. Często można jest spotkać również na placach zabaw, w parkach i przy drodze. Kania to grzyb pospolity, który zazwyczaj rośnie samotnie. Zdarzają się jednak miejsca, gdzie kania występuje w skupiskach, jednak warunki muszą być wyjątkowo sprzyjające do jej wzrostu. 

Czubajka kania i inne czubajki

Czubajka czerwieniejąca

Czubajka czerwieniejąca to grzyb rosnący na obrzeżach lasów liściastych i iglastych. Już wcześniej wspomniane było, że można je spotkać zupełnie przypadkowo w parkach lub przy drodze. Jej pierścień może przesuwać się wzdłuż jej trzonu. Długość trzona tego gatunku czubajki to 15 cm, natomiast szerokość osiąga nawet 1,5 cm. Miąższ tego rodzaju czubajki jest białawy, nie ma zapachu, ma łagodny smak, a po skaleczeniu przybiera czerwoną barwę. Ta czubajka nie ma jednak aż tak wyraźnego aromatu, jak opisywany wcześniej grzyb. Warto łączyć ją z potrawami, które cechują się bogatym aromatem. To świetna alternatywa dla pieczarek, jednak są one trudniej dostępne. Wiele osób decyduje się na przyrządzenie farszu z udziałem tego grzyba. Dodaje do niego jajka, majonez i inne składniki, które tworzą niepowtarzalną kompozycję smaków. Czubajka czerwieniejąca może zostać nieumyślnie pomylona z czubajką kanią, czubajką dziewczęcą oraz z czubajką gwieździstą. 

Czubajka sutkowata 

Najczęściej grzyb ten można spotkać na obrzeżach lasów liściastych oraz przy drogach leśnych. Kształt kapelusza kani jest cylindryczny, natomiast trzon u dołu jest bulwiasty. W wewnętrznej części jest twardy i włókniasty, dlatego również nie nadaje się do przyrządzania. Bez trudu można go oddzielić od kapelusza. Wysyp zarodników tej czubajki jest biały. Miąższ tego grzyba ma lekko orzechowy smak oraz jest biały. Kania sutkowata może zostać pomylona z czubajką białotrzonową oraz z kanią czubajką.

Czy warto jeść kanie?

Wszystkie właściwości odżywcze kani znaleźć można w jej kapeluszach, dlatego też głównie one wykorzystywane są do tworzenia ciekawych i oczywiście aromatycznych potraw. Trzony zostają wyrzucane. Kanie zawierają dużo:

• Witaminy A,
• witaminy B1,
• witaminy B2,
• witaminy C,
• witaminy D,
• witaminy E,
• witaminy PP.

Kanie z aż 80% składają się z wody, a pozostałe 20% to białko i niewielka ilość  cukrów. Uważane są za produkty niskokaloryczne, dlatego można dodawać je do potraw, pozostając na diecie. Duża zawartość łatwo przyswajalnych aminokwasów egzogennych sprawia, że kanie to świetny produkt dla wegan i dla osób, które uprawiają sport. Kania podobnie do innych grzybów to bogate źródło cennego dla prawidłowej pracy jelit błonnika. Dzięki niemu metabolizm przyspiesza, a zbędne produkty przemiany materii zostają szybko usunięte. Niestety błonnik zawarty w tych grzybach zawiera również chitynę, dlatego nie należy podawać jej małym dzieciom. 

Kania w kuchni

Kania to niezwykle smaczny grzyb jadalny. Bogactwo smaku kapelusza kani pozwala na przygotowanie wielu potraw. Ze względu na nieciekawą formę, strukturę oraz smak trzonu, zostaje on usunięty i nie jest w kuchni w ogóle brany pod uwagę, jako dodatek do potrawy. W wielu przypadkach kapelusze kani obtacza się w bułce tartej i smaży podobnie do kotletów schabowych. Kanie można też ususzyć, co sprawi, że otrzymamy aromatyczny, grzybowy proszek, który można następnie dodawać do potraw. 

Co zrobić, aby kania się rozwinęła?

Młode kanie mają niewielki kapelusze, które przypominają kule. Wyróżnia ją zwinięty i mały kapelusz. W późniejszym czasie rozwija się z nich parasol, jednak nie każdy wie, że istnieją domowe sposoby na przyspieszenie tego procesu. Kania uważana jest za jeden z najlepszych grzybów, jakie można zjeść. Bardzo trudno im się oprzeć. Co należy zrobić? Wystarczy niewielki słoik, do którego wkładamy kanię i czekamy, aż się rozwinie. Zazwyczaj trwa to noc. 

Kania a muchomor sromotnikowy

Nie każdy wie, że młode kanie przypominają wyglądem muchomora sromotnikowego, którego spożycie może zakończyć się śmiercią. Dorosłe kanie mają płaski kapelusz z niewielkim garbkiem na środkowej części. Na jego górnej części wyczuwalne są delikatne chropowatości oraz brązowe plamki. W przypadku muchomora sromotnikowego kapelusz ma barwę oliwką, a jego kapelusz jest zupełnie gładki. Blaszki u muchomora są białe, a u kani beżowe. W przypadku kani noża jest niezwykle długa i zachwyca smukłością, natomiast u muchomora nóżka jest gładka i ma u nasady charakterystyczną bulwę. Trzony również różnią się między sobą dosyć mocno. W przypadku kani pierścień jest ruchomy, natomiast u muchomora sromotnikowego jest on zwisający i nieco kołnierzykowaty. Kania ma zapach grzybowy, a  sromotnik słodki i niezwykle mdły. 

Jak przyrządzić kanię? Poznaj 4 najpopularniejsze przepisy!

Kania w formie kotleta schabowego

Składniki:

• 5-6 kapeluszy kani,
• mąka,
• 1 jajko,
• olej,
• sól i pieprz,
• bułka tarta.

Sposób przygotowania:

Grzyby oczyścić i posypać czyste kapelusze solą i pieprzem. Następnie należy otoczyć je w mącę, a potem w jajku, po czym włożyć je to bułki tartej. Kapelusze należy umieścić na patelni i smażyć, aż uzyskają złocisty kolor. Najlepiej podawać z ziemniakami, kiedy kapelusze są jeszcze gorące. To świetna alternatywa dla mięsnego obiadu. 

Kania w wyjątkowym cieście

Składniki:

• 4-5 kapeluszy kani,
• 1 szklanka mleka,
• mąka,
• olej, 
• sól,
• 1-2 jajka,
• odrobina proszku do pieczenia.

Sposób przygotowania:

Kapelusze kani należy oczyścić i delikatnie posypać solą do smaku. W miseczce przyrządzamy ciasto na naleśniki, czyli łączymy jajko z mąką, mlekiem, proszkiem do pieczenia i solą. Ciasto mieszamy niezwykle dokładnie, aż z powierzchni znikną wszystkie grudki. Warto pamiętać, aby przygotowywane ciasto było gęste, gdyż w formie płynnej mogłoby szybko spłynąć z kani i popsuć efekt. Kanie należy namoczyć w otrzymanym cieście i smażyć na patelni z dodatkiem oleju. Do dodania puszystości ciastu można zastosować dodatek piwa. Podawać na ciepło. 

Jajecznica z dodatkiem świeżych kani

Składniki:

• 5-6 jajek,
• 2 duże kanie lub 3 małe,
• sól i pieprz,
• olej,
• 2 cebule.

Sposób przygotowania:

Kapelusze kani dokładnie myjemy i kroimy w kostkę o średniej grubości. Cebulę obieramy i dokładnie kroimy w plasterki. Na olej rozgrzany na patelni wkładamy grzyby z cebulką i dusimy pod przykryciem. Kiedy cebulka stanie się miękka, wówczas wbijamy na patelnię jajka i smażony do uzyskania pożądanej konsystencji jajka. Na koniec dodatkowo dodajemy sól i pieprz, aby uzyskać dobry smak. 

Pyszna zapiekanka z kani

Składniki:

• 3 duże kanie,
• 1 duży filet z kurczaka,
• warzywa na patelnię mrożone,
• ok. 5 plastrów żółtego sera lub 50 g sera startego,
• 3 jajka,
• bułka tarta,
• sól,
• olej.

Sposób przygotowania:

Kurczaka myjemy, doprawiamy i panierujemy, po czym smażymy na rozgrzanym oleju. Dodajemy mrożone warzywa i dusimy pod przykryciem. Całość doprawiamy, natomiast po upieczeniu rozkładamy na kaniach. Ścieramy ser i dodajemy opcjonalnie kilka grzanek. Kanie wraz z nałożonym mięsem przekładamy do blaszki umieszczonej w piekarniku i pieczemy do momentu rozpuszczenia się sera. 

Grzyby - O czym należy pamiętać?

Przede wszystkim zawsze sprawdzamy, czy zebrane grzyb nadają się do jedzenia! Szczególną uwagę należy zachować zwłaszcza w przypadku dzieci, które maj delikatną florę w żołądku i bardzo szybko może zostać zaburzona. Zjedzenie trującego grzyba przez dziecko może doprowadzić nawet do śmierci! Na grzybobranie warto udać się z atlasem grzybów lub osobą, która zna się na grzybach i potrafi je umiejętne przyrządzać. To trudna sztuka. Kanie to jednak wartościowe grzyby, które mają w sobie wiele cennych witamin i minerałów, dlatego osoby dorosłe powinny od czasu do czasu urozmaicać sobie nimi dietę.